Felix Reda

Laten we het nog eens op een rijtje zetten: op 18 januari kwamen de onderhandelingen over de nieuwe EU-copyright wetgeving abrupt tot stilstand nadat de regeringen van de lidstaten niet in staat bleken om tot een gemeenschappelijk standpunt te komen over artikel 13, dat internetplatforms zou dwingen om de berichten van hun gebruikers te censureren met behulp van uploadfilters.

Zonder een dergelijk akkoord in de Raad moesten de laatste zogenaamde “triloog-onderhandelingen”, waarbij het Europees Parlement en de Raad over de hervorming hadden moeten onderhandelen, worden afgeblazen. De hele hervorming zou op losse schroeven komen te staan omdat met de Europese verkiezingen in mei alle meerderheden kunnen veranderen.

In tegenstelling tot sommige berichten was artikel 13 niet in de ijskast gezet omdat de regeringen van de EU zouden hebben geluisterd naar de ongekende maatschappelijke weerstand en hebben begrepen dat uploadfilters duur, gebrekkig en in strijd met de grondrechten zouden zijn.

Het lijdt geen twijfel dat het publieke protest heeft bijgedragen aan het feit dat het aantal tegen-stemmende regeringen over de ingeslagen weg sedert voorjaar 2018 van zes naar elf steeg. Toch bleef er een meerderheid voor artikel 13 in het algemeen — er was alleen onenigheid over de details. Die is nu uit de weg en het wetgevingsproces is weer in gang gezet — lees hieronder verder.

Voor een akkoord was een compromis nodig tussen Frankrijk en Duitsland, die door hun populatie-omvang een meerderheid kunnen maken of breken. Beiden ondersteunen uploadfilters — ze konden het gewoon niet eens worden over wie er precies moest worden gedwongen om ze te installeren:

Het standpunt van Frankrijk:

Artikel 13 is geweldig en zou van toepassing moeten zijn op alle platforms, ongeacht hun grootte. Zij moeten aantonen dat zij al het mogelijke hebben gedaan om het uploaden van auteursrechtelijk beschermd materiaal te voorkomen. In het geval van kleine bedrijven kan dit het gebruik van uploadfilters betekenen, maar dat hoeft niet zo te zijn — uiteindelijk zal een rechtbank per geval beslissen. (Dit was eerder het meerderheidsstandpunt onder de EU-regeringen, gesteund door Frankrijk, voordat de nieuw gekozen regering van Italië hun steun voor artikel 13 volledig introk.)

Het standpunt van Duitsland:

Artikel 13 is geweldig, maar het zou niet voor iedereen moeten gelden. Bedrijven met een omzet van minder dan 20 miljoen euro per jaar moeten volledig worden vrijgesteld, om te voorkomen dat Europese internet start-ups en het MKB schade ondervinden. (Dit ligt dicht bij het standpunt van het Europees Parlement, dat in ieder geval voorziet in een uitzondering voor bedrijven met een jaaromzet tot 10 miljoen euro en minder dan 50 werknemers).

Wat Frankrijk en Duitsland op één lijn bracht: artikel 13 nog verder aanscherpen

De Frans-Duitse overeenkomst [PDF], die vandaag is uitgelekt, bepaalt dat artikel 13 van toepassing is op alle op winstgerichte platforms. Allemaal moeten ze uploadfilters installeren, tenzij ze aan alle drie de volgende uiterst beperkte criteria voldoen:

1. Het platform is minder dan drie jaar oud
2. De jaaromzet is minder dan 10 miljoen euro
3. Minder dan 5 miljoen unieke bezoekers per maand

Talloze apps en websites die niet aan al deze criteria voldoen, zouden uploadfilters moeten installeren die zowel hun gebruikers als hun beheerders belasten, zelfs als inbreuk op het auteursrecht nu helemaal niet aan de orde is voor hen. Enkele voorbeelden:

Bovendien zouden zelfs de kleinste en nieuwste platforms die aan alle drie de criteria voldoen, moeten bewijzen dat ze “alles in het werk hebben gesteld” om licenties van rechtenhouders te verkrijgen. Een onmogelijke taak, aangezien platformbeheerders licenties zouden moeten verkrijgen voor alle soorten content die hun gebruikers eventueel zouden kunnen uploaden. Alle platenmaatschappijen, uitgevers van boeken, fotobureaus en dergelijke zouden moeten worden doorzocht — een onbegonnen karwei. In de praktijk zullen alle websites en apps waar gebruikers materiaal kunnen uploaden, waarschijnlijk gedwongen worden om elke licentie te accepteren die een rechtenhouder hen aanbiedt, hoe slecht de voorwaarden ook zijn, ongeacht of ze de content überhaupt beschikbaar willen stellen op hun platform, om het enorme juridische risico te vermijden dat ze in strijd handelen met artikel 13.

Kortom:

• Het compromis van Frankrijk en Duitsland over artikel 13 vereist nog steeds dat bijna alles wat we online plaatsen of delen, vooraf goedkeuring moet krijgen door “censuurmachines“, algoritmen die in principe niet in staat zijn om onderscheid te maken tussen inbreuk op het auteursrecht en legaal gebruik voor parodie of kritiek.
• Het zou het web veranderen van een plek waar we ons allemaal vrijelijk kunnen uitdrukken in een plek waar grote zakelijke rechtenhouders de poortwachters zijn van wat wel en niet gepubliceerd mag worden. Het zou deze rechtenhouders in staat stellen om elke website of app met een uploadfunctie met winstoogmerk te intimideren.
• Europese innovatie op het web zou worden ontmoedigd als er zulke hoge kosten en juridische risico’s voor start-ups zouden zijn — zelfs als ze alleen van toepassing zijn wanneer platforms succesvol zijn of drie jaar oud worden. Niet-Europese sites zouden worden aangemoedigd om eenvoudigweg alle gebruikers in de EU te geo-blokkeren om aan de veilige kant te blijven.

Nu hangt alles af van het Europees Parlement

Nu deze horde is genomen kunnen de triloogonderhandelingen doorgaan met het afronden van de nieuwe EU-auteursrechtwetgeving. Voor de onderhandelaars is er een enorme druk om geen tijd te verspillen aan nadenken en in plaats daarvan in de komende dagen tot een akkoord te komen, zodat de richtlijn nog in maart of april kan worden aangenomen.

Waarschijnlijk zullen de volgende stappen zijn dat op vrijdag 8 februari het standpunt van de Raad, bekokstoofd door Frankrijk en Duitsland, zal worden vastgesteld en dat op maandag 11 februari de laatste triloog zal plaatsvinden.

Jullie Europarlementariërs, van wie de meesten herkozen zouden willen worden, zullen het laatste woord hebben in een eindstemming. Afgelopen september kon een zeer krappe meerderheid voor artikel 13 alleen worden gevonden in het Europees Parlement nadat een uitzondering voor kleine bedrijven was opgenomen die veel sterker was dan de vuile deal die Frankrijk en Duitsland nu voorstellen. Of de parlementaire onderhandelaar Axel Voss maandag nog op deze vrijstelling zal aandringen is echter maar de vraag.

Of de Europarlementsleden deze schadelijke versie van artikel 13 zullen afwijzen (zoals ze in eerste instantie vorig juli deden), of dat ze zich laten verblinden door lobbyende belangen, zal afhangen van de vraag of we hun duidelijk kunnen maken:

Als u het internet stukmaakt en artikel 13 aanneemt, zullen wij u niet herverkiezen. Tweet dit!

Je kunt je Europarlementsleden snel en eenvoudig e-mailen met behulp van deze tool op SaveYourInternet.eu.

To the extent possible under law, the creator has waived all copyright and related or neighboring rights to this work.